Thời gian gần đây, một số bệnh nhân bị bệnh sán lá gan lớn được phát hiện tại nhiều tĩnh, siêu âm chẩn đoán và xét nghiệm phản ứng huyết thanh Elisa dương tính với sán lá gan.
Những biểu hiện khi mắc benh san la gan lớn
Ăn sống các loại rau trồng dưới nước dễ bị nhiễm sán lá gan.
|
Không
như một số tỉnh ở Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa... thường có tập quán
ăn gỏi cá nước ngọt nên tỷ lệ mắc nhỏ khá cao. Các tỉnh
khác ở miền Trung -Tây Nguyên, người dân thường thích ăn sống các loại
rau trồng hoặc mọc ở dưới nước nên nguy cơ bị mắc bệnh sán lá gan lớn
khá nhiều. Khi bị mắc bệnh sán lá gan lớn, bệnh nhân thường thấy các
biểu hiện triệu chứng trên lâm sàng như toàn thân mệt mỏi, biếng ăn,
gầy sút, thiếu máu nhẹ, sốt thất thường hay sốt cao. Đối với hệ tiêu
hóa thường thấy đau bụng, đầy bụng, buồn nôn, chán ăn, ăn khó tiêu,
xuất huyết tiêu hóa, gan to, vàng da... Các triệu chứng khác thấy kèm
theo như bị ban đỏ dị ứng, đau khớp, đau cơ, ho, tràn dịch màng phổi,
màng bụng, cũng có thể bị tổn thương ở những nơi sán ký sinh lạc chỗ như
khớp, vú, cơ... Vào bệnh viện, xét nghiệm cận lâm sàng ghi nhận kết
quả test Elisa với sán lá gan dương tính (+), tỷ lệ bạch cầu ái toan
tăng trên 8% (có thể lên tới 80%). Siêu âm gan hoặc chụp cắt lớp vi
tính cho thấy có tổn thương dạng sán lá gan lớn tại gan. Xét nghiệm
dịch tá tràng hoặc phân cũng có thể tìm thấy trứng sán lá gan lớn.
Thuốc điều trị benh san la gan lớn
Khi
bị mắc bệnh sán lá gan lớn, thuốc điều trị đặc hiệu có hiệu quả hiện
nay được sử dụng là loại triclabendazole, biệt dược Egaten do Thụy Sĩ
sản xuất.
Triclabendazole là dẫn xuất
của thuốc benzimidazole, một loại thuốc diệt giun sán có hoạt tính đã
được chứng minh chống lại sán lá (fluke). Thuốc có hoạt chất
6-chloro-5-(2,3 dichlorophenoxy)-2-methyl-thiobenzimidazole
(triclabendazole).
Thuốc đã được
chứng minh có hiệu quả trong điều trị lớn do loại sán
lá fasciola hepatica và fasciola gigantica gây nên. Ngoài ra thuốc cũng
có tác dụng điều trị cả bệnh sán lá phổi paragonimus.
Sau
khi được chẩn đoán xác định bị mắc bệnh sán lá gan lớn, thầy thuốc chỉ
định cho bệnh nhân sử dụng thuốc điều trị đặc hiệu triclabendazol với
liều lượng được điều chỉnh phù hợp với trọng lượng của bệnh nhân. Viên
có hàm lượng 250mg, loại viên nén có vạch và dễ bẻ thành hai nửa bằng
nhau để thuận tiện trong việc chia liều chính xác. Thuốc dùng bằng
đường uống sau bữa ăn và nên nuốt viên thuốc cùng với nước uống đun sôi
để nguội, không được nhai nát viên thuốc. Uống một liều duy nhất
10mg/kg cân nặng. Nếu bệnh nhân không có dấu hiệu thuyên giảm, cần điều
trị tiếp lần 2 với liều 20mg/kg cân nặng/ngày, uống chia 2 lần cách
nhau 12 - 24 giờ. Có thể điều trị hỗ trợ thêm cho bệnh nhân bằng thuốc
kháng sinh có phổ diệt khuẩn rộng để chống bội nhiễm, thuốc hạ sốt,
giảm đau... Bảo đảm chế độ ăn uống, bồi dưỡng hợp lý để bổ sung năng
lượng cho bệnh nhân từ 1.500 - 2.000 Kcalo/ngày
Trong
quá trình điều trị, phải theo dõi diễn biến của bệnh để đánh giá kết
quả. Cần kiểm tra bằng xét nghiệm siêu âm chẩn đoán và thử nghiệm test
Elisa trước điều trị và sau điều trị vào các ngày thứ 1 - 7, ngày 15,
30 và 60. Thời gian theo dõi để tránh tái nhiễm từ 6 tháng đến 1 năm.
Nhược
điểm của thuốc đặc hiệu triclabendazole (egaten) để điều trị bệnh sán
lá gan lớn là khó tìm thấy trên thị trường để mua và nếu có tìm được để
mua thì giá tiền rất đắt, khoảng từ 1 đến 3 triệu đồng/ một liều 2
viên.
Đứng trước thực trạng khó khăn
về thuốc đặc hiệu và để giải quyết tình hình bệnh sán lá gan lớn có
chiều hướng phát triển và gia tăng ở một số tỉnh, thành phố trên toàn
quốc, bảo đảm đủ thuốc điều trị đặc hiệu để khống chế bệnh, Tổ chức Y
tế Thế giới (WHO) đã giúp đỡ, hỗ trợ cho Bộ Y tế Việt Nam và Viện Sốt
rét - Ký sinh trùng - Côn trùng một số lượng thuốc triclabendazole theo
nhu cầu điều trị hàng năm để cấp cho những bệnh nhân có nhu cầu sử
dụng. Thuốc được cấp hoàn toàn miễn phí, không thu tiền thông qua hệ
thống quản lý chuyên môn của chuyên ngành ký sinh trùng ở Việt Nam như:
Viện Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng Trung ương, Quy Nhơn, TP. Hồ
Chí Minh; các Trung tâm Phòng chống Sốt rét - Ký sinh trùng - Côn trùng
tỉnh, thành phố có tỷ lệ mắc bệnh sán lá gan lớn khá phổ biến. Ngoài
những cơ sở khám chữa bệnh chuyên khoa ký sinh trùng đã được cung cấp
thuốc đặc hiệu để điều trị, các cơ sở khám chữa bệnh khác của Nhà nước
hoặc bệnh nhân, người nhà bệnh nhân có nhu cầu sử dụng thuốc điều trị
bệnh sán lá gan lớn, cần liên hệ với hệ thống các cơ quan, đơn vị
chuyên khoa nói trên để được hướng dẫn và giúp đỡ, hỗ trợ thuốc. Muốn
có sự giúp đỡ, hỗ trợ thuốc miễn phí, phải có căn cứ bằng sự giới thiệu
của cơ sở khám chữa bệnh kèm theo tóm tắt bệnh án, kết quả siêu âm
chẩn đoán và thử nghiện test Elisa dương tính (+) với sán lá gan. Không
nên mua thuốc ở thị trường bên ngoài vì dễ gặp phải thuốc giả và giá
thuốc mua lại quá cao.
Xem thêm: vang da, vàng da, buồn nôn, buon non, nghien ruou
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét